یزد ـ خبرنگار اطلاعات: قائم مقام وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با اشاره به این که نهادهای تنظیم کننده بازار کار باید استراتژی مشخصی با توجه به جمعیت جوان کشور تدوین و اجرایی کنند، گفت: تدوین برنامه‌های منسجم و راهبردی با هدف استفاده از ظرفیت جوانان به ویژه فارغ التحصیلان دانشگاهی ضروری است.
سیدابوالحسن فیروزآبادی درهشتمین همایش ملی انجمن جمعیت شناسی ایران که با عنوان تحولات جمعیت نیروی انسانی و اشتغال در ایران با حضور مسئولان کشوری و استانی در تالار دکتر جلیل شاهی دانشگاه یزد آغاز به کار کرد، افزود: در۵۰ سال گذشته کشور ایران شاهد حوادث زیادی بوده است، بنابراین حوادثی که در ایران اتفاق افتاده، جمعیت کشور را به ۳ برابر افزایش داده است.
او با اشاره به جابه‌جایی بافت شهری و روستایی کشور نسبت به تناسب ۸۰ درصد روستایی و ۲۰ درصد شهری گفت: تحولات اخیر جمعیتی فرصت مناسبی برای توسعه بیش از پیش ایران اسلامی در عرصه‌های مختلف است. فیروزآبادی بافت اقتصادی دنیا را در حال تحول دانست و افزود: اقتصاد خدماتی، دانش بنیان و خلاقیت محور در عرصه‌های مختلف، در حال شکل‌گیری است.
او با اشاره به ضرورت رشد صنعتی در عرصه اقتصادی کشور گفت: نگرانی آن است که در دنیا رشد اقتصادی انجام شود ولی اشتغال ایجاد نشود. وی تراکم نیرو را از جمله مشکلات فعلی صنایع در کشور اعلام کرد و افزود: رشد و نوسازی صنعتی با شرایط موجود زمینه بیکاری بیش از ۵۰۰ هزار نفر در کشور را ایجاد می‌کند. فیروزآبادی با اشاره به نبود تعادل در حوزه نیروی انسانی، گفت: نهادهای تنظیم کننده بازار کار باید استراتژی مشخصی با توجه به جمعیت جوان کشور تدوین و اجرایی کنند.
او با اشاره به ضرورت ایجاد زمینه تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی با هدف توسعه بیش از پیش کشور افزود: در اقتصاد مقاومتی، اقتصاد برون نگر و درون‌زا تعریف شده که مستلزم ارتقای دانش و مهارت در عرصه‌های مختلف شغلی است. وی کسب قدرت فتح بازارهای دنیا را از جمله اهداف اقتصاد مقاومتی دانست و گفت: ما باید در حوزه اقتصاد و اشتغال، استراتژی ملی داشته باشیم. قائم مقام وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیاز به بازار کشورهای همسایه را نیازی اجتناب‌ناپذیر دانست و افزود: ایجاد تعامل و برقراری ارتباط اقتصادی، یکی از موثرترین راهکارهای توسعه بیش از پیش اقتصادی در کشور است.
کاهش شاغلین بخش صنعت
وی ادامه داد: در ۱۰ سال گذشته ۹۰ هزار نفر از شاغلین بخش صنعت کاهش یافته و این در حالی است که آمار شاغلین بخش خدمات در کشور بزرگتر شده است.
فیروزآبادی افزود: جامعه دانشگاهی و پژوهشی کشور در حوزه موضوع اشتغال و کیفیت جمعیتی کشور باید بیش از پیش فعالیت کند. قائم مقام وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان این که در این وزارتخانه توسعه مشاغل خانگی و خُرد در اولویت اجرایی است، افزود: ظرفیت استان‌های کشور در حوزه اشتغال خانگی و مشاغل خرد شناسایی و بررسی شده و پس ازتصویب نهایی مورد حمایت قرار می‌گیرند.
وی نبود تعادل نرخ بیکاری در کشور را نوعی بی عدالتی دانست و گفت: در دولت یازدهم اقدام‌های کارشناسی شده‌ای در این مورد انجام شده که امیدواریم به نتایج خوبی برسیم. زیرا اگر مسائل کار به طور جدی مورد توجه قرار نگیرد، ایران پر می‌شود از فارغ التحصیلان بیکارو برای نیروی کارگری به مشکل برمی خوریم و در صورتی که با روند فعلی پیش برویم تا سال ۱۴۰۲کارگر ساده کشور را باید از خارج وارد کنیم.
فرصت طلایی جمعیتی
محمد میرزایی دبیرهمایش و رئیس انجمن جمعیت شناسی ایران نیزگفت:ایران اکنون در مرحله فرصت طلایی جمعیتی قرار دارد و افزون بر ۷۰ درصد جمعیت کشور در سنین ۱۵ تا ۶۴ سال که سن فعالیت است، قرار دارند.
وی ادامه داد: جمعیت زیادی از کشور در مرحله تحصیل هستند و زمانی که تحصیل آنان تمام و وارد بازار کار شوند، شرایط مطلوب تری برای کشور ایجاد می‌کنند، البته این موضوع در گرو برنامه ریزی مناسب به منظور اشتغالزایی است.
رئیس انجمن جمعیت شناسی ایران ادامه داد: ۲ قرن اخیر جمعیت‌ها در مناطق مختلف از تعادل تاریخی خارج شده وبه تعادل جدیدتری می‌رسند، در این شرایط رشد شتابان جمعیت و کاهش مرگ و میر نوزادان محسوس بوده به طوری که در کمتر از ۱۰۰ سال، جمعیت دنیا به ۷ میلیارد نفر رسید و اروپایی‌ها به صورت خودجوش به کاهش جمعیت روی آوردند. میرزایی افزود: جمعیت ایران نیز در این سال‌ها با افزایش۸ برابری به ۸۰ میلیون نفر رسیده و این رشد انفجاری در دراز مدت قابل تحمل نیست.
رئیس انجمن جمعیت شناسی ایران ادامه داد: پس از نخستین سرشماری کشور بعد از انقلاب در سال ۱۳۶۵ برنامه‌های تنظیم خانواده به درستی در برنامه توسعه کشور (سال ۱۳۶۸ تا ۱۳۷۲) قرار گرفت. او درباره تاثیر مهاجرت برتحولات جمعیتی نیزگفت: مهاجرت، فقط می‌تواند به عنوان مسکن در کاهش رشد شتابان جمعیت کشور عمل کند و درمان قطعی این رشد نیست.
دکتر محمدجلال عباسی شوازی رئیس موسسه مطالعات و مدیریت جامع تخصصی جمعیت کشور و دبیر علمی این همایش نیز گفت:در این برهه تاریخی و حساس که کشورعزیزمان ایران از سرمایه‌های انسانی جوان تحصیلکرده موج می‌زند فرصتی به وجود آمده تا در مورد روند و سطح جمعیت و اشتغال و علل اصلی بیکاری بحث کنیم.
وی بررسی سیاست‌های اشتغال وموانع اشتغالزایی درسطح ملی و منطقه‌ای را ضروری دانست و گفت: توجه به بحث بیکاری جوانان نقش مهمی در کاهش پیامدهای اجتماعی و اقتصادی جامعه ایفا می‌کند. او با بیان این که در این برهه از زمان ایران اسلامی سرشار از سرمایه‌های انسانی جوان و تحصیلکرده است،افزود: بیش از هر زمان فرصت استثنایی برای کشور ایجاد شده تا بتوانیم در مورد روند و سطح اشتغال جوانان صحبت کنیم.
عباسی با اشاره به تحولات اخیر سطح سواد و تحصیلات ساختار جمعیتی جوان کشور در دهه‌های اخیر گفت: شرایط فعلی کشور از جمله دوران‌های طلایی محسوب می‌شود. رئیس موسسه مطالعات جمعیتی کشور افزایش جمعیت فعال و متخصص در بازار کار را نعمتی ارزشمند برای کشور دانست و افزود: ایجاد بستر مناسب برای توسعه اقتصادی و اجتماعی کشور در شرایط حال و آینده ضروری است. وی افزود: با توجه به چند بعدی بودن موضوع نیروی انسانی و اشتغال، سعی شده تا موضوع این همایش توسط صاحبنظران رشته‌های مختلف ازجمله اقتصاد، جمعیت شناسی، آمار، جامعه شناسی، مدیریت، حقوق و سایر رشته‌های مرتبط بررسی و تحلیل شوند.
او با اشاره به این که اشتغال موضوعی علمی و دولتی نیست، افزود: بحث اشتغال و مدیریت صحیح آن باید با مشارکت مستمر دستگاه‌های مختلف آموزشی، سیاستگذاری و اجرایی حل شود. عباسی با اشاره به نقش نهادها، سازمان‌ها و محققین منطقه‌ای و محلی در راستای رسیدن به توسعه پایدار، گفت: دانشگاهیان باید بیش از پیش بحث مدیریت جمعیت و توانمندسازی جوان در برابر عرصه‌های مختلف اقتصادی را در دستور کار خود قرار دهند. اوادامه داد: در پاسخ به فراخوان این همایش بیش از ۲۰۰ مقاله دریافت شد که با نظر کمیته علمی و پس از بررسی‌های تخصصی انجام شده، ۲۶ مقاله برای ارائه به صورت شفاهی و ۶۱ مقاله برای ارائه به صورت پوستر انتخاب شدند. دبیر علمی هشتمین همایش انجمن جمعیت شناسی ایران گفت: مقالات پذیرفته شده در ۵ نشست تخصصی و یک میزگرد باعنوان سیاست‌های اشتغال و موانع اشتغالزایی در سطح ملی و منطقه‌ای است.
یزد، سمبل کار و تلاش
وی در ادامه سخنانش شهر یزد را سمبل ایمان و کار و تلاش دانست و گفت: یزد با فرهنگ قنوت و قناعت و سختکوشی مردم زمینه‌ای ایجاد کرده که شاخص‌های آماری و جمعیتی آن همواره در سطح بالایی است و در مقابل آسیب‌های اجتماعی یزد در مقایسه با سایر استان‌ها همواره در رتبه‌های پایین قرار داشته است. سیدمحمد میرمحمدی استاندار یزد نیز در این مراسم موضوع جمعیت و اشتغال را مباحث اساسی جامعه امروز ایران دانست و گفت: در شرایط حساسی که ایران در آن قرار دارد، نیازمند افزایش بازارها و توسعه مبادلات با جهان هستیم.
وی افزود: امروز ما به دلایل مختلف از جمله تحریم‌ها و عدم ارتباط با کشورهای مختلف جهان، با انباشتگی نیروهای تحصیلکرده جویای کار روبرو هستیم. استاندار یزد در ارتباط با عوامل بیکاری در جامعه گفت: یکی از انواع بیکاری که با آن روبرو هستیم، بیکاری اصطحکاکی است، به این معنی که فرد زمینه و آمادگی کار را دارد ولی شغلی که برای وی وجود دارد را دور از شأن خود می‌داند.
میرمحمدی همچنین بر ضرورت تغییر فرهنگ کار در جامعه تاکید کرد و اظهار داشت: هیچ کاری نیست که در شأن انسان نباشد و ما باید دید جامعه را نسبت به مشاغل مختلف و ارزش آنها تغییر دهیم. وی ورود تکنولوژی و در مقابل آن عدم پیشرفت در زمینه‌های مختلف دیگر را عامل توسعه بیکاری دانست و افزود: زمانی که ما تکنولوژی برای مثال ادوات برای کشاورزی وارد می‌کنیم و شمار کارگر این حوزه را کاهش می‌دهیم، باید با توسعه صنعت و دیگر مشاغل، این نیروهای کار را جذب کنیم.
استاندار یزد همچنین به افزایش نرخ مشارکت زنان در اشتغال اشاره کرد و گفت: در گذشته بانوان برای اشتغال ورود پیدا نمی‌کردند ولی الان مشارکت زنان افزایش پیدا کرده است و زمانی که شمار دانشجویان دختر در حال افزایش روز افزون است، باید نوع کار متناسب با جنسیت و تحصیل آنها فراهم شود. میرمحمدی بی‌ثباتی سیاست‌های اقتصادی را یکی از مهمترین عوامل افزایش بیکاری دانست و گفت: زمانی که بازار ملتهب است،سرمایه‌گذار برای ورود و سرمایه‌گذاری ریسک نمی‌کند.
وی‌ادامه داد: در شرایط فعلی ما نیازمند توسعه بازارهای داخلی و خارجی هستیم نه این‌که با سیاست‌های نادرست اقدام به محدود کردن بازارهای مختلف کنیم. استاندار یزد یکی از نیازهای توسعه کشور و رفع مشکل بیکاری را ثبات در نرخ ارز دانست و گفت: علاوه بر این موارد، یکی از مهمترین موضوعاتی که در زمینه ایجاد اشتغال باید به آن توجه کرد، بحث استعدادیابی و آموزش‌های فنی و کارآفرینی است. میرمحمدی در ارتباط با وضع اشتغال در یزد گفت: در استان یزد قدم‌های جزیی در این زمینه برداشتیم و در زمینه توسعه اشتغال‌های خرد و خانگی ورود پیدا کردیم. استاندار یزد در پایان با اشاره به ضرورت استفاده از تکنولوژی‌های نوین و به روز دنیا به منظور ارتقای تولیدات داخلی گفت: استفاده از پیشرفت‌های علمی و صنعتی دنیا، مستلزم برقراری ارتباط و تعامل با جوامع پیشرفته است
دکتر سیدعلیرضا افشانی رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد نیز اظهار داشت: دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد تنها دانشگاه علوم اجتماعی خارج از تهران است که نسبت به آموزش دانش آموختگان رشته علوم اجتماعی در دو مقطع کارشناسی ارشد و دکترا اقدام کرده است. وی با اشاره به ظرفیت دانشگاه یزد در راستای اجرای برنامه‌های پژوهشی و علمی مختلف در حوزه علوم اجتماعی و جمعیت شناسی افزود: بحث تحولات جمعیت به دلیل تناسب با فعالیت دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد در دستورکار این دانشگاه قرار گرفته است. افشانی در ادامه بحث اشتغال را از دیگر مباحث مهم جامعه در شرایط فعلی کشور دانست و افزود: بررسی دقیق تحولات جمعیتی نقش مهمی در تدوین برنامه‌های منسجم، مستمر و کاربردی در حوزه اشتغال ایفا می‌کند.
رئیس دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه یزد در بخش دیگری از سخنان خود برگزاری ۶ نشست تخصصی و یک میزگرد با موضوع اشتغال رااز دیگر ویژگی‌های هشتمین همایش ملی انجمن جمعیت شناسی ایران در استان یزد دانست و افزود: یزد به دلیل برخورداری از ظرفیت‌های علمی و کارآفرینی مثال زدنی، به نماد تلاش و سختکوشی در کشور تبدیل شده است.
محورهای این همایش شامل ابعاد جمعیت شناختی نیروی انسانی و اشتغال، ابعاد اقتصادی و اجتماعی اشتغال، داده ها و شاخص‌های نیروی انسانی و اشتغال، آموزش و اشتغال؛ چالشها و پیامدها و اشتغال زنان است.
علاوه بر محورهای یادشده، برگزاری میزگردی با عنوان سیاست‌های اشتغال و موانع اشتغالزایی؛ ملی و منطقه ای در دستور کار این همایش قرار گرفته است.
