صنعت ژاپن
استراتژي صنعتي ژاپن در قرن 21، تمركز بر صنايع با ارزش افزوده بسيار بالا با تكيه بر كارگر ماهر خود، حفظ اسرار توليدي، سازماندهي محيط كار در داخل و سرمايه گذاري خارجي براي بهره برداري از مزيت ساير كشورهاست.
سالهاي اخير صنعت ژاپن به دلايلي چون بالا بودن نرخ دستمزدها كه گاهي نسبت به كشورهاي همسايه و حتي جهان به 20 تا30 برابر نيز بالغ ميشود، سرمايهگذاري و توليد در كشورهاي خارجي را سرلوحه فعاليتهاي خود قرار داده است. اما در ميان كشورهاي خارجي، چين مطلوبترين گزينه براي صنايع و صنعتگران ژاپني محسوب ميشود. در واقع، با وجودي كه هماكنون چين به يك رقيب جدي براي توليدات صنعتي ژاپن تبديل شده است، ولي صنعتگران ژاپني براي بهرهبرداري از مزيتهاي نسبي توليد در چين، همچنان به نقاط صنعتي اين كشور چشم دوختهاند. هرچند، شركتهاي ژاپني بيش از آنكه نگران رقباي خود در اروپا و آمريكا باشند، رقابت نفسگير شركتهاي چيني در بازارهاي سراسر جهان، آنها را به ستوه آورده است. البته همه شركتهاي ژاپني چنين وضعيتي ندارند. زيرا بسياري از آنان با استفاده از استراتژيهاي خاص خود نظير بكارگيري تكنولوژيهاي بسيار پيچيده و پيشرفته، عملاً رقباي خارجي خود اعم از چيني و غيرچيني را خلع سلاح كرده و بدون نگراني از توليدات ارزانقيمت آنها به فعاليت خود ادامه ميدهند. براي مثال، ميتوان به شركتهايي نظير تويوتا و كَنون اشاره كرد كه با استفاده از سيستمهاي بسيار پيچيده توليدي خود، نگرانيهاي مربوط به كپيبرداري از توليداتشان را تقريباً خنثي كردهاند. در ساير بخشها نيز كمپانيهاي معروف ژاپني ياد گرفتهاند كه چگونه اسرار تجاري و توليدي خود را از دستبرد رقباي خارجي محفوظ نگه دارند. حتي شركتهاي بزرگ اين كشور به اين نتيجه رسيدهاند كه سرمايهگذاريهاي قبلي آنها، اين امكان را فراهم ساخته تا در آينده بدون نگراني بر روي نسل جديد توليدات خود سرمايهگذاري كنند. اما تنها نقطه ضعف ژاپن در اين زمينه، انبوه توليدات ارزان قيمتي است كه هر ساله روانه كشورهاي فقير جهان ميشود. البته كمتر شركت ژاپني را ميتوان يافت كه در سطح داخلي بر روي توليدات ارزانقيمت سرمايهگذاري كند. يكي از اين شركتها كمپاني موتورسازي سوزوكي است كه اخيراً به توليد يك نمونه ارزانقيمت موتور سيكلت (اسكوتر) پرداخته كه نسبت به نمونههاي قبلي شركت، به بهايي كمتر از نصف فروخته ميشود. در اين نمونه كه براي مسافتهاي كوتاه درون شهري طراحي شده، برخي از لوازم نمونه قبلي آن نظير ترمز عقب حذف گرديده است. اما باوجودي كه اين نوع توليد به نوبه خود يك تيزهوشي به شمار ميرود، ولي توليد ارزان قيمت در ژاپن به توليدات كم اهميت و تقريباً داخلي محدود ميشود.
از طرف ديگر، ادارات دولتي ژاپن كه تا قبل از اين به شدت در مورد چشمانداز توليدات صنعتي كشور نگران بودند، هماكنون به دقت مراقب توليدات صنعتي پيشرفته كشور هستند تا مبادا دانش فني آن در اختيار خارجيها قرار گيرد. هيدتاكا فوكودا، مدير فنآوري اطلاعات وزارت اقتصاد، تجارت و صنعت ژاپن، در اين رابطه ميگويد: “در سال جاري وزارتخانه متبوع وي كمپاني اِن اي سي- (NEC) كه يك شركت بزرگ الكترونيكي است – را مجاب نمود تا تكنولوژي توليد نمايشگرهاي پلاسما را به جاي يك سرمايهگذار خارجي، به يك شركت داخلي واگذار كند تا به اين وسيله خطر كپيبرداري از توليد اين نوع نمايشگرها از بين برود.” به گفته وي، اخيراً مذاكراتي با 10 شركت ديگر داخلي براي عدم فروش تكنولوژي خود به خارجيها صورت گرفته است.
البته استفاده از نيروي كار ارزان، تنها انگيزه اصلي و عمده ژاپنيها براي فعاليت در خارج از مرزهاي كشور نيست، بلكه برخي از شركتهاي اين كشور نظير خودروسازان و كمپانيهاي سازنده ماشينآلات راهسازي و ساختمانسازي، براي تعقيب خواستههاي مشتريان خود دست به چنين كاري ميزنند. مديران كمپاني خودروسازي هوندا – كه دومين شركت بزرگ خودروسازي ژاپن بعد از تويوتاست – در اين رابطه ميگويند كه آنها با استفاده از اين استراتژي، يعني ساخت كارخانه نزديك به بازارهاي مصرف، علاوه بر كاهش زمان توليد و هزينههاي توزيع و حمل ونقل، ضرر و زيانهاي ناشي از نوسانات ارزي را نيز در كنترل خود گرفتهاند. درواقع، اكثر توليدكنندگان اين كشور همزمان با مخفي نگهداشتن اسرار توليد خود در خانه، با استفاده از توليد ارزان قيمت در خارج از مرزها مشكل رقابت خود با رقباي خارجي را حل كردهاند. اما حركت سريع صنايع ژاپن به سمت كشورهاي كرهجنوبي، تايوان و چين، شركتهاي اين كشور را سخت به اين فكر واداشته كه چه نوع فنآوريهايي را بايد در خانه مخفي نگه داشت و كداميك از آنها مناسب استفاده در خارج از مرزهاست. البته براساس يك سنت ديرينه، اسرار تجاري كشور بايد دور از دسترس ديگران باشند. از سوي ديگر، يكي از هنرهاي ذاتي ژاپنيها، تركيب مهارتها و فنآوريهاي مختلف با يكديگر در ساخت يك كالاي توليدي است. براي مثال، كمپانيهاي معروف اين كشور در ساخت كالاهاي توليدي خود چنان مهارتها و فنآوريهاي پيشرفته مختلفي را با يكديگر تركيب ميكنند كه عملاً كپيبرداران قادر نيستند نقشه اصلي سيستمهاي آنها را كشف نمايند. بهعلاوه، تكيه بر كارگر ماهر خود و ساماندهي محيط كارخانجات از ديگر استراتژيهاي ژاپني امروز است. در هر صورت، استراتژي اصلي ژاپن در امر توليدات صنعتي در قرن 21، تمركز صنايع كشور بر توليد با ارزشافزوده بسيار زياد است. پرواضح است كه ژاپنيها در اين زمينه به دليل خصوصيات ذاتي خود نظير كار تيمي، در سراسر جهان بيرقيب هستند.
مواد پيشرفته مانند سراميكهاي پيشرفته و كامپوزيتها كه متضمن روشهاي جديد توليد نيز هستند، مزاياي زيادي در مقايسه با مواد سنتي دارند. ژاپن توجه زيادي به مواد پيشرفته دارد؛ اين مساله به راهبرد ژاپن براي توجه به تكنولوژيهاي توانآور برميگردد؛ ژاپن اين راهبرد را در جهت جبران محدود بودن منابع طبيعي و استفاده از تكنولوژيهاي جديد در جهت بهبود كاربردهاي مواد اتخاذ كرده است.
اكثر فعاليتهاي تحقيق و توسعه و اختراعات در زمينه مواد پيشرفته در ژاپن به وسيله بخش خصوصي انجام ميشود. شركتهاي ژاپني سرمايهگذاري سنگيني در مواد پيشرفته نمودهاند و تاكيد زيادي بر توسعه صنعت و فرايندهاي توليد در اين زمينه دارند. اين فعاليتها براي دستيابي به بازار آينده است كه پيشبيني ميشود خيلي بزرگ باشد. براي مثال ژاپنيها بازار سراميكهاي الكترونيكي مورد استفاده در تراشههاي نيمههادي و ديگر محصولات ميكروالكترونيك را به تسخير خود درآوردهاند و آنرا رهبري ميكنند.
بنگاههاي ژاپني به طور جدي كار بر روي مواد سراميكي سازهاي را آغاز كردند. با وجود اينكه اين مواد هنوز بازار بزرگي در جهان ندارند، ولي ژاپنيها توسعه تجاري چاقوهاي سراميكي و قيچيها را در حوزه سراميكهاي سازهاي مورد توجه قراردادهاند. اين موضوع باعث آمادهشدن توليدكنندگان از طريق تجربه فرايندهاي مختلف ميشود كه ممكن است از اين تجربيات روزي در كاربردهاي ديگري مانند ساخت قطعات موتور استفاده شود.
بر طبق گزارش وزارتخانة صنعت و تجارت بينالمللي ژاپن (MITI)، بازار مواد پيشرفته در ژاپن رشد ساليانة 10 درصد در دهة 1990 داشته است و بازار اين مواد در سال 2000، حدود90 ميليارد دلار بوده است.
بخش خصوصي اخيراً به طور جدي سرمايهگذاري در تحقيق و توسعه بر روي ابرهاديهاي دماي بالاي سراميكي را نيز مورد توجه قرار داده است. بر طبق گزارش بنياد ملي علوم، صنعت ژاپن 70 درصد از همكاريهاي بينالمللي خود در زمينة مواد پيشرفته را بر روي تحقيق و توسعه در ابرهاديها متمركز كرده است. بديهي است كه هيچ تضميني براي تجاري شدن ابرهاديها، سراميكهاي ساختاري و ديگر تكنولوژيهاي نو در مواد پيشرفته وجود ندارد. هرچند شركتهاي ژاپني مايل هستند كه خطر تامين منابع مالي را براي مدت طولاني براي پيشرفت در اين زمينه تقبل كنند، ولي دولت نيز در اين زمينه فعال است و در كنار صنعت، كار بر روي مواد پيشرفته را مورد توجه قرار داده است. البته هر يك داراي نقش متفاوتي هستند.
بر طبق گزارش جديدي كه از آكادمي ملي علوم (NAS)، منتشر شده است، دولت نقش مهمي در تصميمگيري براي نحوه كار بر روي مواد پيشرفته دارد. بر طبق گزارش NAS دولت بايد نقش تسريعكننده را بر عهده داشته باشد و رهبري سرمايهگذاري و انجام R&D در مواد پيشرفته بر عهده صنعت باشد.
بر طبق گزارشي كه به وسيله سفارت آمريكا در توكيو تهيه شده است، وزراتخانة صنعت و تجارت بينالمللي (MITI)، آژانس علوم و تكنولوژي (STA)، وزارت آموزش و ديگر نهادهاي دولتي ژاپن تنها در سال 1991، حدود 300 ميليون دلار بر روي مواد پيشرفته در ژاپن هزينه نمودهاند. اين گزارش نتيجه گرفته است كه دولت ژاپن فعالانه در حال اداره كردن و تامين مالي تحقيقات در همة حوزههاي تكنولوژي مواد است. آزمايشگاههاي دولتي ژاپن همگام با صنايع ژاپن در حال كار كردن بر روي مواد پيشرفته هستند و نتايج اين تحقيقات به وسيله صنعت ژاپن براي بهبود محصولات و توليد محصولات جديد مورد استفاده قرار ميگيرد.
تحليل:
آنچه از گزارش فوق برميآيد برنامه و وضعيت ژاپن در مواد پيشرفته است. چنانچه در متن نيز آمده است، علت توجه ژاپن به تكنولوژي مواد پيشرفته، محدود بودن منابع طبيعي و تاثير زياد اين تكنولوژيبر ساير تكنولوژيها است. اين دلايل با توجه به خصوصيات مواد پيشرفته معقول بنظر ميرسد؛ زيرا مواد پيشرفته بيش از آنكه به مواد اوليه براي توليد متكي باشند به دانش فني مورد استفاده براي توليد وابسته ميباشند و نقش مواد اوليه در قيمت نهايي اين مواد كم است. همچنين با ايجاد يك مادة جديد با خواص مطلوب، انقلابي در ساير تكنولوژيها رخ ميدهد. بنابراين اين استراتژي براي كشور ژاپن مناسب به نظر ميرسد.
شايد با توجه به تفاوتهايي كه بين كشور ما و ژاپن وجود دارد، تصور شود كه پيچيدن نسخهاي مشابه نسخة فوق براي ايران، كار نامعقولي است. اما در اين زمينه بايستي به نكتة زير توجه نمود:
از ميان دو دليل اصلي ذكر شده براي توجه ژاپن به مواد پيشرفته، يعني “محدود بودن منابع طبيعي” و تاثير زياد بر ساير تكنولوژيها، دليل اول در كشور ما تحقق ندارد و دليل دوم ربطي به كشور خاص ندارد. البته در كشور ما نيز در برخي بخشها (مثلاً چوب) محدوديت شديد مواد طبيعي وجود دارد و بايد به فكر جايگزيني چوب با مواد ديگر مانند كامپوزيتها بود. اما نكتة مهم آن است كه محدود نبودن منابع طبيع كشور ما، نبايد منجر به عدم توجه به مواد پيشرفته شود، بلكه از جهاتي، توجه خاص به اين مواد، البته با استراتژي متفاوتي نسبت به ژاپن، بايستي در دستور كار قرار گيرد. مثلاً به دليلي دسترسي زياد به مواد طبيعي (مانند سنگ آهن، گاز و غيره)، دركشور ما توليد انبوه مواد پايه مورد توجه قرار گرفته است و همين امر ميتواند مزيت بيشتري براي راهاندازي واحدهاي تكميلي توليد مواد پيشرفته در كنار توليد مواد پايه ايجاد نمايد.
در ژاپن به علت قدرت بالاي بخش خصوصي، توان تحقيق و توسعه در اين بخش وجود دارد و ميتواند به راحتي در اين زمينه سرمايهگذاري نمايد. اما در كشور ما تحقيق و توسعة در بخش خصوصي و دولتي اگر چه دنبال شده است ولي نتيجه مورد انتظار از اين فعاليتها كسب نگرديده است. به نظر مي رسد بايد در ساختار واحدهاي تحقيق و توسعه تجديد نظر نمود و با مكانيزم هاي جديدي كه ايجاد ميشود بتوان اين فعاليتها را جهت دار كرد و حمايت نمود. البته توجه به اين نكته ضروري است كه در نهايت بخش خصوصي بايد نقش تعيين كننده در اين فعاليتها داشته باشد. تا بتوان به نتيجه مطلوب در اين زمينه دست يافت. چنانچه در گزارش نيز آمده است، دولت ژاپن حتي تحقيقات را رهبري و نظارت هم نميكند و صرفاً براي خود يك نقش تسريعكننده قايل است. بايد توجه داشت، برداشتن موانع از سر راه بخش خصوصي، تسهيل روند تحقيقات و ايجاد اطمينان براي بخش خصوصي در مورد بازار، محرك بزرگي براي حركت اين بخش در زمينة تحقيقات است و اين ميتواند مهمترين نقش دولت در اين زمينه باشد
خودروسازی، صنعت کلیدیژاپن
در ماه آوریل سالجاری، تولیدات صنعتی کشور ژاپن رشد کرد. به گزارش دولتژاپن ارتقاء تولید شرکتهای خودروساز و شرکتهای فعال درزمینه تکنولوژیهای جدید، باعث شد تا راندمان تولیداتصنعتی این کشور در ماه مورد بررسی، ۲/۲ درصد رشد کند.
درماه آوریل شرکت کاسیو (Casio) شرکت تولیدکننده ساعتو ماشین حساب خبر از افزایش سطح تولید و فروشش در سهماه اول سال داد. این شرکت برآورد میکند شاهد رشد۸/۶درصد درآمد خالص خود در سال مالی جاری (اولآوریل ۲۰۰۵- اول آوریل ۲۰۰۶) و رسیدن آن به مرز ۲۳میلیارد ین معادل ۲۱۳ میلیون دلار آمریکا باشد. انتظار میرود سطح فروش سمیکانداکتورها و قطعاتکامپیوتری تا پایان سال ۲۰۰۵ میلادی ۱/۶ درصد رشدکند.
خودرو و فولاد
بنا به این گزارش درچهار ماه اول سال ۲۰۰۵، صادرات ژاپن با بیشترین سرعتطی چندین سال اخیر رشد کرد که اصلیترین دلیل آنتوسعه صنعت خودرو و فولاد در این کشور است. تقاضایبالای بازارهای خارجی و داخلی باعث شد تا درآمد کشورژاپن از دو صنعت یاد شده، روز به روز افزایش یابد وموجبات تغییرات زیرساختی در این کشور فراهم شود. وزیر بازرگانی کشور ژاپن در مصاحبه با خبرنگاراینترنشنال هرالد تریبیون میگوید: در ماه آوریل سالجاری سطح صادرات ژاپن ۸/۷ درصد نسبت به سال پیش ازآن رشد کرد در حالی که در ماه مارس نرخ رشد صادراتژاپن تنها ۱/۶ درصد بوده است. در همین دوره زمانیهزینه واردات ژاپن در اثر رشد قیمت نفت در بازارهایمصرف ۷/۱۲ درصد رشد کرد و باعث شد تا مازاد تجاریاین کشور ۴/۱۰ درصد تنزل یابد و به ۸/۹۶۲ میلیارد ینمعادل ۹۴/۸ میلیارد دلار آمریکا برسد. انتظار میرودتا پایان سال جاری این رقم ۱۸ درصد دیگر نیز تنزلیابد.تحلیلگران بر این باورند که رشد سریع اقتصادچین و ایالات متحده آمریکا در سالهای اخیر وبهدنبال آن افزایش سطح تقاضای این کشورها برای مواداولیه صنعتی، باعث رشد درآمد صادراتی ژاپن شدهاست.”آزوسو کاتو“ اقتصاددان مرکز تحقیقات اقتصادی BNP میگوید: ما انتظار داریم تا پایان نیمه اولامسال درآمد صادراتی ژاپن باز هم افزایش یابد زیرااقتصادهای آسیائی با اجراء برنامههای اصلاحاتی درحال بازسازی هستند و سطح تقاضای آنها روز به روزبیشتر میشود و ایالات متحده آمریکا همچنان در صدرمصرفکنندگان جهان قرار دارد. روشن است افزایش درآمدصادراتی تبعات اقتصادی مثبتی برای ژاپن به همراهدارد و مانع از گرفتار شدن این اقتصاد در دام رکودمیشود.کاتو عقیده دارد: اقتصاد ژاپن وابسته بهاقتصاد کشورهای مصرفکننده تولیدات آن است. بنابرایناگر اقتصاد این کشورها رشد کند و سطح تقاضا در آنهاافزایش یابد میتوان انتظار اصلاح زیرساختهایاقتصادی و صنعتی ژاپن را داشت. اولین بازار مصرفژاپن، ایالات متحده آمریکاست که در سه ماه اول سالجاری ۶/۳ درصد رشد کرد. نرخ رشد اقتصادی این کشور دردوره زمانی مورد بررسی بیش از میزان برآورد شده درروزهای پایانی سال گذشته بود و باعث خرسندی ژاپنیهاو امیدوار شدن آنها به بازار آمریکا شد. از طرف دیگردر سه ماه اول سال جاری اقتصاد کشور چین ۴/۹ درصدرشد کرد که تنها ۱/۰ درصد کمتر از سه ماه پیش از آنبوده است و هنوز پتانسیل بسیار بالائی برای جذبتولیدات ژاپن دارد. ”هارو کاواهارا“، نماینده شرکت ”کنوود“ ضمن اظهار نگرانی از آینده بازار میگوید: در سه ماه اول سال جاری درآمد خالص شرکت، ۳۴ درصدکاهش پیدا کرد که اصلیترین دلیل آن تنزل قیمت قطعاتالکترونیکی خودرو بود. انتظار میرود تا پایان سالمالی جاری که از اول ماه آوریل آغاز شده است،سودآوری شرکت ۲۴درصد رشد کند اما وابستگی زیاد صنعتما به صنعت خودرو بسیار نگرانکننده است.طبقپیشبینیهای اقتصادی دولت ژاپن تا پایان سال جاریدرآمد صادراتی این کشور، ۸/۶ درصد و هزینه وارداتیآن ۱۳ درصد رشد خواهد کرد که یکسوم این هزینه مربوطبه نفت و فرآوردههای نفتی میشود.در سه ماه اول سالجاری اقتصاد ژاپن ۳/۵ درصد رشد کرد و باعث شد تا سطحهزینههای مصرفی خانوارها ارتقاء یابد. اصلیتریندرآمد صادراتی ژاپن، درآمد حاصل از خودروسازی بود. تولید شرکتهای خودروساز در سه ماه اول سال جاریافزایش چشمگیری پیدا کرد و باعث شد تا سهم صادراتیاین شرکتها ارتقاء یابد. برای مثال در سه ماه اولسال جاری تولید شرکت تویوتا موتور، اولین شرکتخودروسازی ژاپن ۵/۶ درصد رشد کرد و شرکت خودروسازینیسان نیز رشدی ۳/۱ درصدی را در سطح تولید خود تجربهکرد که ناشی از رشد تقاضای آن در جهان بوده است. دراین ماه سطح تولید دو شرکت بزرگ خودروسازی ژاپن عینیتویوتا و هوندا در مجموع ۸/۲ درصد رشد کرد که دلیلاصلی آن طراحی و عرضه مدلهای جدید و رشد سطح صادراتتولیدات این شرکتها بوده است. به گزارش اتحادیهصنعت خودروسازی ژاپن در ماه پیش از آن رشد چشمگیریداشته است در همین زمان صادرات خودرو ژاپن با ۷/۶درصد افزایش نسبت به ماه پیش به ۴۲۸ هزار دستگاهرسید که درآمد کلانی را برای این کشور به همراهآورد.گفته میشود در ماه گذشته سه شرکت بزرگخودروساز ژاپن یعنی شرکتهای تویوتا، هوندا و نیسانبا ارائه مدلهای جدید و مشتریپسند موفق شدند ۸۰درصد از بازار داخلی خودرو را در دست بگیرند و مانعاز ورود برندهای بیگانه شوند. این آمار زمانی اهمیتبیشتری پیدا میکند که بدانیم ژاپن سومین بازارخودروی جهان است و تمام شرکتهای خودروسازی دربرنامهریزیهایشان روی این بازار و سطح تقاضای آنحساب میکنند.ایتارو کودا، رئیس اتحادیه خودروسازانمیگوید: صنعت خودرو یکی از صنایع رو به رشد جهاناست که میتواند سود زیادی به دستاندرکاران وتولیدکنندگان خود برساند. بنابراین تلاش ما برایتولید خودروهائی که مطابق سلیقه مصرفکنندگان باشندمیتواند برای ما سودمند باشد. طی سه سال گذشتهتمامی شرکتهای خودروساز فعال در ژاپن که در مجموع۱۲شرکت هستند، سالانه ۱۰ میلیون دستگاه خودرو تولیدمیکردند اما در سال ۲۰۰۴ میلادی شمار خودروهایتولید شده در این کشور با ۲/۲ درصد افزایش به ۵/۱۰میلیون دستگاه رسید. در ماه فوریه سال جاری شرکتتویوتا برای بهدست آوردن بیشتری از بازار، مدل VITZ را به بازار عرضه کرد و در همان زمان نیز شرکت نیساناقدام به عرضه مدلهای ترکیبی Note کرد تا بتواند باتویوتا رقابت کند. حال شرکت هوندا پس از سه ماهبررسی وضعیت بازار و سلیقه مصرفکنندگان اتومبیلهای step wagon را به بازار عرضه کرد که با مدلهایاستیما (Stima) تویوتا و سرنا (Serena) تولیدی نیسانرقابت کند. در آوریل سال جاری فروش شرکت تویوتا دربازار داخلی ۵/۶ درصد نسبت به سال پیش رشد کرد امارشد صادرات این شرکت بیش از ۱۰ درصد بود.در همینزمان، سطح تولید شرکت هوندا حدود ۱/۸ درصد معادل ۹۸هزار دستگاه رشد کرد اما صادرات آن با ۱۹ درصدافزایش رشدی بیسابقه را تجربه کرد. شرکت نیسان نیزدر ماه آوریل سال جاری شاهد رشد ۳/۱ درصدی سطح فروشخود در بازار داخلی بود و در حالی که صادرات آن ۷/۶درصد ارتقاء پیدا کرده بود.
کامیون و ماشینهایسنگین
در ماه آوریل سطح تولید شرکت ایسوزو (ISUZU) بزرگترین شرکت تولیدکننده کامیون در ژاپن۵درصد رشد کرد و به ۱۶ هزار و ۴۵۶ دستگاه رسید. درهمین زمان نرخ رشد صادرات، ۱۶ درصد بود و به ۹ هزارو ۸۹۰ دستگاه رسید.در همین ماه، سطح تولید شرکت هینو (Hino) که نیمی از سهام آن متعلق به شرکت تویوتاست،۷/۴درصد تنزل یافت و به ۷۲۶۴ دستگاه رسید. در همینماه صادرات کامیون از این شرکت، ۶/۱ درصد کاهش پیداکرد و به ۳۴۶۵ دستگاه رسید.شرکت تولیدکننده کامیون واتوبوس میتسوبیشی که ۸۵ درصد از سهام آن به شرکتدایملر ـ کرایسلر تعلق دارد، سطح تولیدش را ۱۱ درصدافزایش داد و به ۹ هزار و ۸۱۸ دستگاه رسید. نرخصادرات این شرکت نسبت به سال پیش، ۲۲ درصد رشد کرد وبه پنج هزار دستگاه رسید. در همین زمان، سطح تولیدشرکت نیسان موتور دیزل در کشور ژاپن، ۷/۰ درصد کاهشیافت و صادرات آن ۳۲ درصد تنزل پیدا کرد. در ماهآوریل تولید این شرکت ۳ هزار دستگاه و صادرات آن۱۳۰۷دستگاه بود.
بازار کار
در ماه آوریلسال جاری نرخ بیکاری در ژاپن معادل ۵/۴ درصد بود کهنسبت به ماههای پیش از آن تغییر چندانی نداشته است. این در حالی است که هزینههای مصرفی خانوارهای ژاپنیدر ماه مورد بررسی یک درصد رشد کرد. رشد اقتصاد وصنعت ژاپن در ماههای اخیر، این امکان را ایجاد کردکه نرخ دستمزد کارگران افزایش یابد. در ماه آوریلبرای اولی بار طی ۹ ماه اخیر نرخ دستمزد کارگران درژاپن ۷/۲ درصد رشد کرد و پیشبینی میشود در فصلتابستان باز هم در نرخ دستمزدها ارتقاء یابد. طبقپیشبینیهای دولت ژاپن در ماههای آتی سطحهزینههای مصرفی خانوارهای ژاپنی که معیاری برپویائی و سلامت اقتصاد این کشور است و میتواند باعثتقویت چرخه مالی اقتصاد شود، حدود یک درصد اضافهخواهد شد. روشن است در صورت تحقیق این پیشبینیدرآمد شرکتهای تولیدکننده کالاهای مصرفی نیز اضافهمیشود و نیاز به ایجاد فرصت شغلی در این کشورارتقاء مییابد. در ماه مارس سال جاری برای سومینماه پی در پی نرخ اشتغال روز به روز بیشتر شد. درماه آوریل شرکت ”دنسو“ (Denso) سومین شرکت بزرگتولیدکننده قطعات خودرو ژاپن ۷۴۲ کارگر تمام وقتاستخدام کرد و در نظر دارد در ماه آوریل سال آینده۸۵۵نفر دیگر را بهشمار شاغلان خود بیفزاید.در ماهآوریل سال گذشته شرکت دنسو ۴۴۰ کارگر تازه استخدامکرده بود. در چنین شرایطی حجم آگهیهای شغلی در ژاپنافزایش یافت. بهعبارت دقیقتر تعداد کل آگهیهایشغلی در آوریل ۲۰۰۵ نسبت به سال گذشته، ۹/۲۱ درصدرشد کرد که این مسئله نشان از رشد فرصتهای شغلی دراین کشور دارد.به هر حال به نظر میسد اقتصاد ژاپندر مسیر درستی قرار گرفته است. این کشور که سالیانسال قطب اقتصاد آسیا بود، بهدلیل سیاستگذاری اشتباهبه یکباره به دامان رکود کشیده شد و حال توانسته استخود را از این مهلکه نجات دهد و در مسیری قرار گیردکه موفقیتی چشمگیر را به همراه خواهد داشت.انتظارمیرود در صورت ادامه این روند و مساعد بودن شرایطاقتصاد جهانی تا چند سال دیگر، ژاپن جایگاه اولیهخود را بهدست آورد.
منابع:
http://www.iraneconomics.net
http://material.itan.ir
http://www.aftab.ir